Xem phim Trung Quốc hoặc Việt Nam xưa chúng ta hay thấy tính thời gian theo canh giờ. Ngoài ra, trong nhiều bài thơ ca xưa của Việt Nam cũng dùng từ “canh” để đong đếm về thời gian khiến nhiều người khó hiểu về “thước đo” thời gian này. “Một canh … hai canh … lại ba canh. Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng lành”. Vậy đơn vị đo thời gian “canh” là gì và 1 canh giờ bằng bao nhiêu tiếng? Cùng doanhnhan tìm hiểu về 1 canh giờ bằng bao nhiêu giờ so với thước đo thời gian quy chuẩn quốc tế ở nội dung bên dưới nhé.
Canh giờ là gì? 1 canh giờ bằng bao nhiêu tiếng?
Canh giờ được cha ông ta dùng để chỉ thời gian vào ban đêm. Canh giờ sẽ được dùng để tính từ 19 giờ tối hôm trước đến 5 giờ sáng ngày hôm sau, tương đương với 10 tiếng, chia làm 5 canh. Tức là 1 canh giờ sẽ bằng 2 giờ đồng hồ bình thường theo quỹ chuẩn thước đo toàn cầu hiện nay.
5 canh giờ vào ban đêm tượng trưng cho 10h từ 19 giờ tối hôm trước đến 5 giờ sáng ngày hôm sau được quy định như sau:
- Canh 1 sẽ bắt đầu từ 19 giờ tối đến 21 giờ. Canh 1 còn được dùng với quy ước khác là giờ Tuất.
- Canh 2 sẽ từ 21 giờ đến 23 giờ khuya cùng ngày. Canh 2 sẽ còn được gọi là giờ Hợi
- Canh 3 sẽ bắt đầu từ 23 giờ khuya ngày hôm trước đến 1 giờ sáng ngày hôm sau. Canh 3 cũng còn được gọi với tên gọi khác là giờ Tý.
- Canh 4 được quy định là mốc thời gian từ 1 giờ sáng đến 3 giờ sáng. Có thể gọi canh 4 với tên gọi khác là giờ Sửu
- Canh 5 là lúc trời bắt đầu sáng, từ 3 giờ sáng đến 5 giờ sáng. Canh 5 sẽ được gọi là giờ Dần.
Tham khảo một số cách tính thời gian khác của thời xưa
Ngoài dùng canh để định nghĩa về thời gian, người xưa còn dùng các quy ước là khắc hoặc dùng 12 con giáp để tính thời gian. Chẳng hạn như:
Cách tính thời gian bằng khắc
Khắc là quy ước đơn vị thời gian được người xưa dùng để đo thời gian vào ban ngày. 1 khắc sẽ tương đương khoảng 2 giờ 20 phút đồng hồ. Khắc 1 sẽ bắt đầu từ 5h sáng khi canh 5 kết thúc. Khắc 6 sẽ kết thúc vào 19 giờ tối cùng ngày. Cụ thể:
- Khắc 1 là mốc thời gian từ 5 giờ sáng đến 7 giờ 20 phút.
- Khắc 2 là mốc thời gian từ 7 giờ 20 phút đến 9 giờ 40 phút.
- Khắc 3 là mốc thời gian từ 9 giờ 40 phút sáng đến 12 giờ trưa.
- Khắc 4 là mốc thời gian từ 12 giờ trưa đến 14 giờ 20 phút.
- Khắc 5 là mốc thời gian từ 14 giờ 20 phút đến 16 giờ 40 phút.
- Khắc 6 là mốc thời gian từ 16 giờ 40 phút đến 19h tối.
Cách tính thời gian theo 12 con giáp
Khắc được dùng để tính thời gian ban ngày. Canh được dùng để tính thời gian vào ban đêm. Còn cách tính giờ theo thập nhị địa chi 12 con giáp sẽ tính cho 24 giờ. Cách quy ước giờ theo 12 con giáp được tính từ chính Ngọ là 12 giờ trưa và giờ chính Tý là 12 giờ đêm. Sau đó tính 2 tiếng/lần sẽ là thời khắc của 1 con giáp. Cụ thể:
- Giờ Tý quy ước cho thời gian bắt đầu tính từ 23 giờ khuya ngày hôm trước đến 1 giờ sáng ngày hôm sau.
- Giờ Sửu: Bắt đầu tinh từ 1 giờ sáng và kết thúc vào 3 giờ sáng cùng ngày.
- Giờ Dần: 3h- 5h sáng cùng ngày.
- Giờ Mão: 5h sáng – 7h sáng cùng ngày.
- Giờ Thìn: 7h – 9h sáng cùng ngày.
- Giờ Tỵ: 9h- 11h trưa cùng ngày.
- Giờ Ngọ: 11h – 13h chiều
- Giờ Mùi: 13h và kết thúc vào 15h.
- Giờ Thân: 15h – 17h.
- Giờ Dậu: 17h – 19h.
- Giờ Tuất: 19h – 21h.
- Giờ Hợi: 21h – 23h. Từ 23h khuya lại được tính là thời gian bắt đầu của giờ Tý.
Mặc dù thời hiện đại chúng ta đã tính bằng giờ đồng hồ, nhưng trong cách tính thiên can địa chi, lá số tử vi và các vấn đề liên quan đến phong thủy, tâm linh đều đang dùng các giờ 12 con giáp để tính toán. Hy vọng các thông tin về cách tính giờ thú vị của cha ông ngày xưa đã giúp bạn có thêm nhiều thông tin bổ ích.