Hoá học 8 Bài 32: Phản ứng oxi hóa | Doanhnhan.edu.vn

1.1. Sự khử và sự oxi hóa

1.1.1. Sự khử

• Sự khử là sự tách oxi ra khỏi hợp chất. (Chất khử là chất nhường electron, chất oxy hóa là chất nhận electron)
• Thí nghiệm: CuO    + H₂    Cu +   H₂O 

  • Trong PTHH trên, ta thấy H₂ đã kết hợp với nguyên tố oxi tạo thành H₂O, hay H₂ đã chiếm oxi của CuO.

• Ở các nhiệt độ cao khác nhau, khí Hidro có thể chiếm được nguyên tố oxi của một số oxit kim loại khác như sắt (III), oxit Fe₂O₃, chì (II) oxit PbO, thủy ngân (II) oxit HgO…

1.1.2. Sự oxi hóa 

• Sự oxi hóa là sự tác dụng  của oxi với một chất.
• Ví dụ :

Zn + O₂       ZnO

1.2. Chất khử và chất oxi hóa

• Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác.
• Chất oxi hóa là chất nhường oxi cho chất khác.
• Ví dụ: Trong phương trình hóa học: CuO    +  H₂   →   Cu +  H₂O
  • CuO nhường oxi cho H₂ → Cu
  • H₂ chiếm oxi của CuO → H₂O

Vậy:    CuO         +   H₂        → Cu +H₂O

    (chất oxi hóa)  (chất khử)

• Trong phản ứng C + O₂  CO₂ thì bản thân oxi cũng là chất oxi hóa

1.3. Phản ứng oxi hóa – khử

• Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học xảy ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử.

• Trong phương trình hóa học:  CuO    +  H₂    Cu +  H₂O

• Có thể biểu diễn quá trình khử và oxi hóa của phản ứng CuO  + H₂ như sau:

Hình 1: Sơ đồ biểu diễn quá trình khử và oxi hóa

⇒ Sự khử và sự oxi hóa là 2 quá trình trái ngược nhau, nhưng xảy ra đồng thời trong 1 phương trình hóa học.

? Phản ứng sau có phải là phản ứng oxi hoá – khử không ? Vì sao ?

2H₂    +    O₂     2H₂O

Dựa vào dấu hiệu có sự nhường và chiếm oxi giữa các chất để phân biệt phản ứng oxi hóa với các loại phản ứng khác.