Cấu tạo trong của thằn lằn | Doanhnhan.edu.vn

1.1. Bộ xương

Hình 1: Bộ xương thằn lằn

1- Xương đầu; 2- Cột sống; 3- Xương sườn; 4- Đai chi trước

5- Các xương chi; 6- Đai chi sau; 7- Các xương chi sau; 8- Đốt sống cổ

• Gồm 3 phần:
  • Xương đầu.
  • Xương thân: Cột sống dài có 8 đốt sống cổ, có các xương sườn → Lồng ngực
  • Xương chi: Xương đai, các xương chi.
• Đối chiếu bộ xương thằn lằn với bộ xương ếch → chỉ ra điểm sai khác:
  • Thằn lằn xuất hiện xương sườn → tham gia quá trình hô hấp.
  • Số lượng đốt sống cổ nhiều hơn (8 đốt, ếch có 1 đốt).
  • Cột sống dài có đốt sống đuôi dài.
  • Đai vai khớp với cột sống → chi trước linh hoạt.

⇒ Cấu tạo bộ xương hoàn toàn thích nghi với đời sống trên cạn.

1.2. Các cơ quan dinh dưỡng

Hình 2: Cấu tạo trong của thằn lằn

1- Thực quản; 2- Dạ dày; 3- Ruột non; 4- Ruột già; 5- Lỗ huyệt; 6- Gan; 7- Mật

8- Tụy; 9- Tim; 10- Động mạch chủ; 11- Tĩnh mạch chủ dưới

12- Khí quản; 13- Phổi; 14- Thận; 15- Bóng đái

16- Tinh hoàn; 17- Ống dẫn tinh; 18- Cơ quan giao phối

1.2.1. Tiêu hóa

• Cấu tạo giống ếch.
• Khác:
  • Ống tiêu hoá phân hoá rõ hơn.
  • Ruột già có khả năng hấp thụ lại nước.
  • Thích nghi cao, có đủ nước cho hoạt động trên cạn.

1.2.2. Hệ tuần hoàn – hô hấp

Hình 3: Sơ đồ hệ tuần hoàn ở thằn lằn

1- Tim 3 ngăn với vách hụt (a) ở tâm thất (b), tâm nhĩ phải (c), tâm nhĩ trái (d)

2- Các mao mạch phổi; 3- Các mao mạch ở cơ quan

• Tim 3 ngăn (2TN – 1TT) xuất hiện vách ngăn hụt ở Tâm thất.
• 2 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể ít pha hơn.
• Hô hấp:
  • Phổi có nhiều vách ngăn và mao mạch máu dày hơn.
  • Sự thông khí nhờ sự xuất hiện của cơ liên sườn → thay đổi thể tích lồng ngực.

1.2.3. Bài tiết

• Thận sau (hậu thận) có khả năng hấp thụ lại nước.
• Nước tiểu đặc → chống mất nước.

1.3. Thần kinh và giác quan

• Bộ não: Gồm 5 phần:

Hình 4: Sơ đồ cấu tạo bộ não của thằn lằn

A- Bộ não nhìn từ phía trên; B- Bộ não nhìn bên

1- Thùy khứu giác; 2- Não trước; 3- Thùy thị giác

4- Tiểu não; 5- Hành tủy; 6- Tủy sống

• Não trước, tiểu não phát triển → liên quan đến đời sống và hoạt động phức tạp.
• Giác quan:
  • Tai xuất hiện ống tai ngoài.
  • Mắt xuất hiện mí thứ 3, đặc trưng cho động vật ở cạn.
  • Mũi: Vừa để thở, vừa là cơ quan khứu giác.